Cơ thể trẻ em luôn cần được bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng để phát triển toàn diện về thể chất và trí tuệ. Vì vậy, ngoài 3 bữa chính, mẹ cũng cần bổ sung thêm cho trẻ các bữa phụ từ 2 – 3 bữa/ngày. Các bữa ăn này cũng cần được cân đối và thực hiện một cách khoa học, cha mẹ không nên “nhồi nhét”. Bữa phụ là cách để phân biệt với 3 bữa ăn chính giàu đạm, bột, béo. Về ăn dặm, trẻ ăn ít hơn, chỉ cung cấp đầy đủ năng lượng và dinh dưỡng hợp lý để trẻ phát triển cân đối, khỏe mạnh. Vì vậy, thực phẩm mẹ chọn không chỉ phải dễ tiêu hóa mà còn phải bổ sung nhiều vi chất, vitamin, chất xơ, canxi,… cần thiết cho sự phát triển của trẻ.
Sai lầm lớn nhất của nhiều phụ huynh trong bữa ăn phụ cho bé
Theo các bác sĩ dinh dưỡng, sai lầm lớn nhất của nhiều phụ huynh là cho con ăn bữa phụ quá giàu chất béo, đường. Khẩu phần này đã cung cấp đủ năng lượng. Khiến trẻ có cảm giác no và không có nhu cầu ăn vào bữa chính. Thấy con bỏ bữa chính hoặc ăn ít, một số người lại điểm mặt “thủ phạm” là bữa ăn phụ, liền nghĩ đến việc cắt bỏ bữa ăn này hoặc ra sức ép, dụ trẻ ăn trong bữa chính.
Vòng luẩn quẩn đó dẫn đến những hệ quả không tốt đối với sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ. Về thể chất, trẻ có xu hướng bị béo phì do quá thừa năng lượng. Về tâm lý, trẻ cảm thấy áp lực, khổ sở khi đến giờ ăn, dần dần không thiết tha gì với chuyện ăn uống và không có cảm giác ngon miệng.
Sở thích của trẻ sẽ quyết định đến việc lựa chọn thực phẩm ăn nhẹ
Một nghiên cứu tại Đài Loan đã cho kết quả: đồ ăn nhẹ lành mạnh gồm các sản phẩm từ sữa, nước ép trái cây nguyên chất và trái cây tươi. Đồ ăn nhẹ không lành mạnh, tác động xấu đến sự phát triển của bé. Gồm thực phẩm có chất béo, đường cao như bánh, kẹo, đồ uống có ga và thức ăn nhanh.
Các nghiên cứu cho thấy, sở thích của trẻ sẽ quyết định đến việc lựa chọn thực phẩm cho bữa ăn nhẹ là lành mạnh hay không. Chính “môi trường thực phẩm” trong gia đình, sự lựa chọn thực phẩm của cha mẹ cho con ngay từ trong gia đình sẽ tác động đến sở thích này của bé.
Bữa phụ có cần thiết không? Khi nào nên cho con ăn?
Gọi là bữa ăn phụ, nhưng đối với trẻ em, không có bữa ăn nào là phụ cả. Đây chỉ là cách gọi để người lớn chúng ta hiểu rằng: trẻ con ngoài 3 bữa ăn chính buổi sáng, buổi trưa, bữa tối thì có thêm 1-2 bữa xen vào 3 bữa chính ấy. Tính ra mỗi ngày các bạn ấy sẽ ăn 4-5 bữa 1 ngày. Việc ăn nhiều bữa như vậy thực chất là chia nhỏ các bữa ăn ra. Như vậy sẽ phù hợp với thể tích dạ dày nhỏ bé của các bạn ấy. Vậy nên thay vì ăn một lượng lớn thức ăn nhiều hơn thể tích dạ dày trẻ thì phải chia ra thành nhiều bữa nhỏ là như vậy.
Lịch ăn thông thường của các bạn bé sẽ là thế này:
- Sáng: Bữa sáng và bữa phụ sáng
- Trưa: Ăn trưa
- Chiều: bữa phụ chiều
- Tối: Ăn tối – bữa trước ngủ (hoặc không có bữa này).
Vậy cho con ăn bữa phụ khi nào?
Trẻ từ 6m trở lên mẹ có thể cho con ăn thêm 1-2 bữa phụ. Thường sẽ là sữa, hoa quả (xay sinh tố hoặc cắt miếng nếu ăn BLW),… với lượng ít. Nếu bữa ăn phụ ảnh hưởng đến lượng bữa chính thì hãy cắt luôn bữa phụ. Bữa phụ thông thường sẽ được ăn giữa 2 bữa chính, cách bữa chính 2 – 2,5 tiếng. Thời gian ăn bữa phụ nên vào lúc 9h-9h30 sáng (Cách bữa sáng 2 tiếng) và 15h-15h30 chiều, giữa bữa trưa và tối.
Các mẹ hay có xu hướng cho con ăn kha khá nhiều vào bữa phụ. Vậy nên vào bữa chính con sẽ ít có hứng thú ăn hoặc lượng ăn giảm. Nguyên nhân là vì con ăn lượng nhiều ở bữa phụ, chưa kịp tiêu hóa hết; chưa kịp đói nên không có hứng thú với bữa ăn sau nữa.
Một số gợi ý giúp mẹ xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh cho các bé
- Trái cây, nước trái cây tươi: Một trái chuối, một quả táo hay một ly nước cam… Đây là bữa phụ tuyệt vời cho trẻ. Bất kỳ loại trái cây nào cũng tốt cho cơ thể trẻ em. Vì chúng cung cấp các loại vitamin và khoáng chất cần thiết. Trái cây cũng chứa nhiều chất xơ, tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ em, giúp trẻ hấp thụ tốt các dưỡng chất ở bữa chính.
- Các loại hạt: Những loại hạt như hạt óc chó, hạnh nhân, lạc, hạt điều… đều chứa các loại chất béo lành mạnh cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển của trẻ.
- Trứng: Một quả trứng gà vào bữa phụ sẽ cung cấp cho trẻ vitamin D, protein, choline, canxi… giúp bé phát triển về thể chất và trí não.
- Sữa chua: thực phẩm này có chứa nhiều canxi, vitamin, giúp trẻ phát triển hệ xương chắc khoẻ. Ngoài ra, sữa chua có bổ sung nhiều vi khuẩn có lợi và chất xơ sẽ giúp bé có hệ tiêu hóa khỏe mạnh để trẻ ăn uống ngon hơn trong bữa chính.